[tik]

คนทั้งหลายในโลกไม่ชอบฟังคำคุยโม้โอ้อวด
ทนฟังก็ฟังได้แต่ไม่ชอบฟัง
ทำเรื่องที่คนไม่ชอบทำไปทำไม
ถึงได้ก็ไม่คุ้มเสีย
คนทั้งหลายในโลกชอบฟังคำถ่อมตัว
จะรู้สึกเมตตาคนอ่อนน้อมถ่อมตัว
ทำเรื่องที่คนทั้งหลายชอบนั่นแลจึงเรียกว่าฉลาด
อย่าทำสิ่งที่ทำให้คนรอบข้างหงุดหงิด
เลี่ยงได้จงเลี่ยง
ถ้าทำมาเคยชินจนติดเป็นนิสัยต้องแก้นิสัยให้ได้
มีนิสัยเสียคือไร้วาสนา
ไม่ยอมแก้นิสัยเสียคือคนอาภัพ
ทำอะไรตามสันดานเดิมจะซวยทั้งชาติ
คนโง่เที่ยวไปหาคนมาทำนายโชคชะตา
คนฉลาดลิขิตดวงชะตาตนเองด้วยการละชั่วทำดี
มีนิสัยเสียต้องแก้ไขอย่าปล่อยให้ค้างคาจนพาไปลงนรก

[tik]

อย่าใจร้อนมุทะลุ
อย่าใจเร็วด่วนได้
ต้องรู้จักรอคอยต้องรู้จักอดกลั้น
อย่าคิดแต่จะให้ได้ดังใจของตัว
ถ้าได้ดังใจทุกอย่างระวังนิสัยจะเสีย
ความผิดคาดผิดหวังคือรสเผ็ดของชีวิต
จะต้องมีอยู่บ้างเพื่อให้ชีวิตมีรสชาติ
ถ้าได้ดังใจทุกอย่างชีวิตจะจืดชืด
จงยอมรับความเป็นจริงอย่าหนีความจริง
หนีความจริงจะทำให้จิตใจอ่อนแอ
จงยอมรับความจริงของชีวิต
อย่าหวั่นไหวต่อความขึ้นลงของชีวิต
อย่าอารมณ์แปรปรวนไปตามความสมหวังผิดหวัง
จงตั้งจิตให้หนักแน่นอย่าแปรปรวนง่าย
ขวนขวายสร้างงานด้วยความอดทนอดกลั้น
อย่าใจร้อนรีบเร่งต้องการผลประโยชน์
จงพรวนดินรดน้ำบำรุงรักษาต้นไม้อย่างใจเย็น
ผลจะออกมาเองเมื่อถึงเวลาอันสมควร
ความใจร้อนจะทำให้ทุกสิ่งทุกอย่างพังไปก่อนได้รับผล

[tik]

ใส่เกลือเข้าไปจะเค็ม
ใส่น้ำตาลเข้าไปจะหวาน
ใกล้อะไรก็จะกลายเป็นอย่างนั้น
จับชอล์กจะเปื้อนสีขาว
จับถ่านจะเปื้อนสีดำ
อย่าดูถูกสภาพแวดล้อมว่าจะไม่มีอิทธิพลต่อเรา
คนเราเปลี่ยนแปลงได้เพราะสภาพแวดล้อม
ผู้ฉลาดย่อมขวนขวายเข้าหาสภาพแวดล้อมที่ดี
ย่อมขวนขวายคบมิตรดีเข้าสู่สมาคมที่ดี
การคบมิตรดีสามารถช่วยให้เราดีขึ้น
อย่าคบเพื่อนชั่วอย่าเข้าหาสิ่งชั่ว
จงขวนขวายเข้าหามิตรดีเพื่อนดีสมาคมดี
จะช่วยให้เราเจริญรุ่งเรืองในธรรมขึ้นมาได้
อย่าคิดว่าสภาพแวดล้อมไม่สำคัญ

[tik]

คนห่างไกลหาโอกาสยากที่จะทำร้ายทำลายเรา
ที่มีช่องมีโอกาสคือคนใกล้ชิด
จงอย่าเบียดเบียนผู้อื่นจงอย่าข่มเหงคะเนงร้ายทำลายคน
จงกลัวบาปกรรมอย่าคิดว่ากรรมจะมาสนองไม่ได้
ทำร้ายผู้อื่นมากกรรมจะติดปีกบินมาให้ผล
หักหลังทรยศผู้อื่นกรรมจะมาตอบสนองอย่างสาหัส
เล่นงานผู้อื่นไว้มากจะถูกเล่นงานกลับ
ศัตรูจะมาเกิดเป็นลูก
ลูกชนิดนี้จะมาทำให้พ่อแม่เดือดร้อนอย่างสาหัส
จะมาทำร้ายจิตใจเราได้อย่างรุนแรงก็ต้องมาเกิดเป็นลูก
อย่าหลงเพลินสร้างบาปกรรม
ถ้าบาปให้ผลจะหนีไปไหนก็ไม่พ้น
ยิ่งหนีก็ยิ่งเจอ
จงมีความละอายต่อบาปเกรงกลัวต่อบาป
จงขวนขวายละความชั่วกลัวบาปกรรม
อย่าหลงระเริงต่อการทำบาป

[tik]

เมื่อยากไร้ก็ประจบประแจงคนมั่งมี
เมื่อได้ดีมีสุขก็เย่อหยิ่งถือดีลืมตัวลืมตน
นี่คือคนธรรมดาที่มีอยู่เกลื่อนโลก
คุณค่าของคนชนิดนี้เท่ากับก้อนหินกรวดทราย

เมื่อยากไร้ก็ขวนขวายอดออมเสริมสร้างพัฒนาตน
เมื่อได้ดีมีสุขก็เห็นอกเห็นใจช่วยเหลือผู้ด้อยกว่า
นี่คือมหาบุรุษที่หาได้ยากในโลก
คุณค่าของท่านย่อมเปรียบประดุจเพชรพลอยทองคำ

อยากดูธาตุแท้ของคนต้องดูขณะเจอเรื่องวิกฤติ
หรือดูตอนที่ได้เปรียบและเป็นต่อ
ในยามผิดหวังอย่างแรงกับสมหวังอย่างแรง
คนส่วนใหญ่จะแสดงธาตุแท้ออกมา
ระวังเหตุการณ์วิกฤติจะมาแสดงให้เห็นว่า
คุณไม่มีความเป็นสุภาพชนเท่ากับภาพที่พยายามอำพรางแสดง
ระวังเหตุการณ์วิกฤติจะมาทำให้ชาวโลกรู้จักธาตุแท้ของคุณ

[tik]

เวลาจะรับลูกบอลที่เขาเตะมา
ถ้าวิ่งเข้าหาจะกระเด้งกลับแล้วรับไว้ไม่ได้
ถอยออกมาแล้วรับจะรับได้
การจะจับอะไรบางอย่างก็เช่นเดียวกัน
ถึงตั้งใจจะจับก็พึงแสดงอาการปล่อย
เรียกว่าจะจับแสร้งปล่อย
การจะควบคุมคนบางคน
อาจไม่สามารถใช้วิธีการควบคุมบังคับ
จำเป็นต้องใช้วิธีโอนอ่อนผ่อนตาม
แม้ตั้งใจจะควบคุมแต่ต้องแสดงออกซึ่งการโอนอ่อนผ่อนตาม
การจัดการกับเครื่องจักรนั้นควบคุมได้ง่ายดาย
เพราะเครื่องจักรนั้นไม่ซับซ้อนเท่าคน
การจัดการกับคนนั้นยากเพราะมีธรรมชาติที่ซับซ้อน
การจัดการกับคนนั้นต้องใช้ศิลปะ
บางทีจะจับต้องแสร้งปล่อย
จะควบคุมต้องโอนอ่อนผ่อนตาม
จะเอาชนะต้องยอมแพ้ไปก่อน
ขึ้นชื่อว่าคนนั้นเรื่องมากและยุ่งยากซับซ้อน

[tik]

คิดเอาแต่ได้จะกลายเป็นคนใจแคบ
ถ้าไม่รู้จักให้ นิสัยจะเสียลงไปเรื่อย
บัณฑิตย่อมสรรเสริญทาน
เพราะเป็นการช่วยเกื้อหนุนจิตให้กว้างขวาง
อยู่เฉย ๆ จะเป็นคนใจกว้างขึ้นมาไม่ได้
ต้องฝึกการให้ทานจนเป็นนิสัย
ทานจะนำมาซึ่งสรรพสิ่ง
สิ่งที่ให้ไปจะย้อนกลับมาช่วยตนเอง
อานิสงส์แห่งการให้ทานนั้นมีมากมายมหาศาล
เป็นจุดเริ่มต้นของบารมีทั้งปวง
เป็นองค์ประกอบของมหาบุรุษทั้งหลาย
จิตใจกว้างขวางเพราะการให้ทาน
ชีวิตเป็นสุขเพราะการเสียสละ

[tik]

ความคิดร้ายต่อผู้อื่นไม่ควรมี
แต่ความคิดป้องกันรักษาตนจำเป็นต้องมี
ทำอะไรก็ตามจงอย่าปิดทางถอยของตนเอง
จงเตรียมการไว้เผื่อพลาด
จงมีความจริงใจต่อคนทุกคนแต่อย่าไว้ใจผู้อื่นจนหมดเปลือก
อย่าคิดร้ายต่อใครแต่จงระวังป้องกันคนคิดร้าย
การไม่สนใจระวังป้องกันรักษาตนคือความประมาท
ความประมาทจะนำมาซึ่งภัย
อย่าโอ้อวดความสามารถของตนไปเสียทุกอย่าง
ถ้าศัตรูรู้เรื่องของเราทั้งหมดจะไม่มีอะไรแก้ไขยามคับขัน
จงสร้างคุณความดียิ่งใหญ่แต่วางตัวเรียบง่าย
ใช้ชีวิตเรียบง่ายจะเป็นเครื่องกันพลาด
แกล้งโง่ให้เป็นบ้างเรื่องราวขัดแย้งจะน้อยลง
เขาด่ามาแกล้งทำเป็นฟังไม่รู้เรื่อง
ลมผ่านหูแล้วก็ผ่านไปจะยึดไว้ทำไมให้หนัก
มากขึ้นเรื่องหนึ่งมิสู้ลดน้อยลงเรื่องหนึ่ง

[tik]

ทำเสน่ห์หรือจะสู้ทำความดี
ใช้อาคมผูกจิตหรือจะสู้ใช้ความจริงใจ
ท่องคาถามัดใจหรือจะเท่าความซื่อสัตย์
เวทย์มนต์ขลังแค่ไหนก็ไม่ยั่งยืน
ความดีงามที่แผ่ซ่านออกจากใจมีอิทธิพลยาวนาน
ถ้าผูกสัมพันธ์ด้วยความดีจะมีน้ำใจข้ามภพข้ามชาติ
ความชั่วนั้นผูกสัมพันธ์ให้ยั่งยืนไม่ได้
คนรักกันเพราะซึ้งในความดี
จะไม่มีใครรักกันเพราะซึ้งในความชั่ว
ความชั่วเป็นสาเหตุแห่งการกินแหนง
เป็นเหตุให้ไว้ใจกันไม่ได้
อยู่กับความดีจึงผ่อนคลาย
อยู่กับความชั่วต้องระแวดระวัง
อยู่ใกล้ความดีได้พักผ่อน
อยู่ใกล้ความชั่วกระวนกระวาย
คุณธรรมยังครองโลกอยู่หนึ่งเดียวจนทุกวันนี้

[tik]

ความอดทนอดกลั้นนั้นช่วยลดทอนปัญหา
ไม่รู้จักอดทนนำมาซึ่งปัญหานานับประการ
ไม่รู้จักอดกลั้นนำมาซึ่งอุปสรรคใหญ่หลวง
ทำอะไรตามใจชอบจะตั้งตัวไม่ได้
ทำอะไรตามอารมณ์จะมีแต่สูญเสีย
ชีวิตขาดความอดทนเหมือนรถขาดเบรก
ชีวิตขาดความอดกลั้นเหมือนดิ่งพสุธาขาดร่ม
อย่าเรียนรู้แต่ความฉลาด
จงเรียนรู้ความอดทนด้วย
อย่าเรียนรู้แต่ความเก่งกล้า
จงเรียนรู้ความอดกลั้นด้วย
ยิ่งต้องทำงานใหญ่
ยิ่งต้องมีความอดทนอดกลั้นที่สูง
สิ่งที่ปล่อยไปอย่างไร้ขอบเขตจะแตก
สิ่งที่ปล่อยไปอย่างไร้ควบคุมจะระเบิด
ความอดทนอดกลั้นคือเงื่อนไขสำคัญของชีวิตมนุษย์