เหลาหม่าสือถู (老马识途) : ม้าแก่เจนทาง
โดย ผู้จัดการออนไลน์ 1 กรกฎาคม 2551 19:37 น.
ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต
老 (lǎo) อ่านว่า เหล่า แปลว่า เก่า แก่ (老 ใช้วรรณยุกต์เสียงสาม เมื่อวางหน้าวรรณยุกต์เสียงสามด้วยกัน จะออกเสียงเป็น เหลา )
马 (mǎ) อ่านว่า หม่า แปลว่า ม้า
识 (shí) อ่านว่า สือ แปลว่า รู้จัก
途 (tú) อ่านว่า ถู แปลว่า เส้นทาง
สมัย 663 ปีก่อนคริสตกาล ฉีหวนกง อ๋องแห่งรัฐฉี ตอบรับคำขอร้องของรัฐเอียน ส่งทหารไปโจมตีกองกำลังภูเขาที่มารุกรานรัฐเอียน โดยครั้งนั้นเสนาบดีก่วนจ้งและ สีเผิงหนึ่งในปราชญ์เอกทั้งห้าแห่งรัฐฉี ก็ร่วมเดินทางไปกับทัพดังกล่าวด้วย
กองทหารฉีเดินทางไปในช่วงฤดูใบไม้ผลิ และภายหลังจากการทำศึกได้เดินทางกลับในช่วงฤดูหนาว ช่วงเวลาที่ผันเปลี่ยนต้นไม้ใบหญ้าต่างผลัดใบเปลี่ยนรูปร่างไปหมด ประกอบกับไม่คุ้นเคยเส้นทาง ทำให้กองทัพหลงทางอยู่ในหุบเขา แม้ว่าจะพยายามส่งผู้คนออกไปสืบเสาะหาทางออกก็ไม่เป็นผล
เวลาผ่านไปนานเข้า สถานการณ์ก็ยิ่งเลวร้ายลง เมื่อกองทหารเริ่มขาดแคลนเสบียง หากยังคงติดอยู่ในหุบเขานั้นไม่นานทหารทั้งหมดก็คงอดตาย ครานั้น เสนาบดีก่วนจ้ง จึงได้พยายามขบคิดหาหนทาง สุดท้ายจึงคิดขึ้นได้ว่า อันว่าสุนัขนั้น แม้อยู่ห่างจากถิ่นที่อยู่ของมันไกลเพียงใด ก็ยังคงหาหนทางกลับไปได้ฉันใด ม้าในกองทัพ โดยเฉพาะม้าเก่าแก่นั้นย่อมสามารถจำทางกลับไปยังที่ที่มันจากมาได้เช่นกัน
เมื่อคิดได้ดังนั้นเขาจึงกล่าวกับฉีหวนกงว่า "ท่านอ๋อง ข้าคิดว่าม้าแก่มีความสามารถจำทางได้ ควรใช้พวกมันนำทางพาพวกเราออกไปจากหุบเขา" ฉีหวนกงเห็นด้วยว่าควรทดลองดู จึงรีบคัดเลือกม้าเก่าแก่ออกมาจำนวนหนึ่ง จากนั้นปลดบังเหียนและอานออก ปล่อยให้พวกมันออกวิ่งอย่างอิสระนำอยู่ด้านหน้ากองทหาร ซึ่งเป็นที่น่าอัศจรรย์เมื่อม้าเหล่านั้นเป็นอิสระ ต่างก็พากันควบตรงไปยังทิศทางหนึ่งอย่างไม่ลังเล กองทหารพลันเคลื่อนพลตามไปยังทางนั้น สุดท้ายจึงออกมาจากหุบเขาได้สำเร็จ
เหลาหม่าสือถู หรือ ม้าแก่เจนทาง ใช้เปรียบเทียบกับผู้ที่มากประสบการณ์ แม้ว่าจะเจอเหตุการณ์ใดก็สามารถแก้ไขสถานการณ์ให้ลุล่วงไปได้
