ตำนานกตัญญู   

                                                    1. วันละสามเวลา

                            ด้วย "ตำนานกตัญญู" นี้       
                            ลูกขอกราบบูชา
                            คุณบิดามารดา
                            อีกทั้งกราบขอขมา
                            ที่ละเลย   เคยไม่กตัญญู.....

ลูกร่ำรวย             สูงศักดิ์             สักเพัยงไร
ยังรับใช้              เอาใจใส่           ในพ่อแม่
ไม่ทิ้งให้             ใครอื่นเขา          เฝ้าดูแล
ท่านชะแง้           แลหาหรือ          คือลูกตน

        โจวอุ๋นอ๋องฮ่องเต้ได้รับการเฉลิมพระเกียรติว่า :  "บารมีคุณยิ่งใหญ่"  เพราะโอบอุ้มบ้านเมืองใกล้ไกลไว้ในความปกครองมากมาย  ได้รับการเฉลิมพระเกียรติว่า   
"กตัญญูยิ่งใหญ่"  เพราะเอาใจใส่ทุกข์สุขของบิดามารดายิ่งกว่าสิ่งอื่นใด ทุกเช้า  กลางวัน  เย็น  พระองค์จะต้องมาเยี่ยมเยียนดูแลความเป็นอยู่ของบิดามารดาเป็นประจำ
เมื่อรู้ว่าสุขสบายก็วางใจกลับไป  แม้นไม่สบาย พระองค์ก็จะห่วงใยเอาใจใส่ดูแลยิ่งขึ้น จนกว่าบิดามารดาจะเป็นปกติ  แม้แต่อาหารทั้งสามเวลาก็จะถามไถ่ชอบเสวยอะไร เหตุใดมื้อนี้จึงเสวยมากขึ้นหรือน้อยลง ฯลฯ  ทุกอย่างที่ลูกกตัญญูพึงปฏิบัติต่อพ่อแม่ โจวอุ๋นอ๋องทำได้ครบถ้วน และดียิ่งกว่า เป็นเช่นนี้ทุกวันเวลาไม่เคยขาดราชวงศ์โจว จึงยั่งยืนสืบต่อมา นานถึงสามสิบเจ็ดรัชสมัย รวมเวลาแปดร้อยสามสิบเจ็ดปี  นี่คือคุณบารมีที่โจวอุ๋นอ๋องฮ่องเต้ได้สร้างไว้ปรกแผ่ไปไกลถึงลูกหลาน     

                                                           ตำนานกตัญญู   

                                                          4. เทิดทูนบูชา

ถึงเวลา             จะเลี้ยงดู             ชูพ่อแม่
ท่านก็แก่           เฒ่าชรา              หาอยู่ไม่
เสียการงาน        ธนสารฯ              หาได้ใหม่
หาไม่ได้           ให้ท่านฟื้น            กลับคืนมา

        กู้ที่   เคยเป็นแม่ทัพหนุ่มของเมืองอู่ในสมัยสามก๊ก ท่านมีนิสัยโผงผางตรงไปตรงมา ทำให้เพื่อนร่วมงานไม่ชอบหน้า จึงลาออกจากราชการด้วยความเบื่อหน่าย  ในช่วงเวลาที่ลาออกจากราชการ กลับมาอยู่บ้านเดิมนั้น  บิดาของท่านยังรับราชการเป็นนายอำเภออยู่อีกเมืองหนึ่ง  กู้ที่ เป็นลูกกตัญญูที่เทิดทูนบูชาพระคุณบิดามารดามาก ทุกครั้งที่ได้รับจดหมายจากบิดา ท่านจะรีบอาบน้ำเปลี่ยนเสื้อผ้าให้หมดจด จัดโต๊ะให้เรียบร้อยกางจดหมายของบิดาไว้บนโต๊ะ คุกเขาอ่านอย่างนอบน้อม  อ่านจบก็จะกราบด้วยสำนึกในพระคุณ  เมื่อบิดาตาย ท่านเศร้าโศกเสียใจอย่างสุดซึ้ง  ท่านเดินทางไกลนับร้อยลี้ไปจัดงานศพให้บิดา  ท่านแขวนรูปบิดาไว้บนฝาผนัง  ตั้งโต๊ะบูชา  ทำการสักการะกราบไหว้ด้วยผลไม้น้ำชา ไม่เคยขาดทุกวันเช้าเย็นจนชั่วชีวิต  ท่านจึงได้ชื่อว่า  ลูกกตัญญู  มาจนทุกวันนี้

                                                            ตำนานกตัญญู

                                                           5. ขวัญกำลังใจ   

ใครเทิดทูน             คุณพ่อแม่             แลล้ำเลิศ
ท่านกำเนิด             เลี้ยงดูเรา             เฝ้ารักใคร่
ให้ศึกษา               อนาคต                 ทางสดใส
จงกราบไหว้           ไม่ลืมลบ               นบบูชา

        พันเอวี้ย  เป็นนายอำเภอเมืองเหอหยัง  เมื่อเยาว์วัยเคยได้รับสมญาว่าเด็กวิเศษ  เพราะปัญญาปราดเปรื่องเกินใคร  เมื่อไปรับราชการเมืองไกล พันเอวี้ยก้พามารดาไปด้วย  เมื่อมีเวลาว่างจากงานราชการ พันเอวี้ยก็ลงมือปลูกต้นไม้จัดสวนดอกไม้เอง วันใดอากาศดีก็จะพาแม่ออกมาเดินเล่น นั่งเล่น  ชมนกชมไม้ให้แม่เพลิดเพลินเจริญใจ  แม่จึงไม่เบื่อหน่ายที่จากบ้านติดตามลูกมารับราชการเมืองไกล  วันหนึ่งแม่ล้มป่วยลงด้วยโรคชรา  คนเราเมื่อแก่เฒ่าเจ็บป่วยก็มักจะคิดถึงบ้าน  อยากไปตายที่บ้านที่พ่อแม่ปู่ย่าของตนเคยอยู่  แม่ของพันเอวี้ยก็เช่นกัน ร่ำร้องทุกวันว่าอยากกลับบ้าน อาการป่วยก็ทรุดหนักลง  พันเอวี้ยจึงตัดสินใจลาออกจากราชการ ผู้บังคับบัญชาและผู้น้อยต่างก็พากันขอร้องให้อยู่ต่อไปแต่พันเอวี้ยยืนกรานว่า "เมื่อแม่แก่เฒ่าไม่เฝ้ารับใช้ใกล้ชิด แม้สูงด้วยยศศักดิ์ แต่จักเป็นคนสมบูรณ์ได้หรือ"   พันเอวี้ยเป็นขุนนางสุจริต จึงพาแม่กลับไปอยู่บ้านอย่างคนมือเปล่า ท่านปลูกผักไปขายเลี้ยงดูแม่ เลี้ยงแพะไว้รีดน้ำนมบำรุงร่างกายแม่  โรคชราที่น่าห่วงของแม่ก็หายคืนหายวัน เพราะขวัญกำลังใจ และความกตัญญูที่ลูกบำรุงให้นั่นเอง         

                           ตำนานกตัญญู   

                           8. พัดของแม่

ลูกที่เห็นพ่อแม่เป็นที่เคารพรัก
มักไม่กล้าทำผิดบาป
ลูกที่เห็นพ่อแม่เป็นผู้มีพระคุณ
มักจะสร้างตนให้สูงส่งดีงาม

        จังฟู ลืมตาขึ้นมองดูโลกได้ไม่นานแม่ก็ตาย ท่านยังจำหน้าแม่ไม่ได้เลย แต่ด้วยจิตสำนึกดีงาม ด้วยความกตัญญู พอรู้ความ ท่านจึงได้เที่ยวถามญาติผู้ใหญ่ ไปทั่วว่า แม่มีหน้าตาเป็นอย่างไร  แม่เคยมีความเป็นอยู่อย่างไร  มีกิริยาวาจาท่าทีเป็นอย่างไร ไม่เคยมีสักวันเลยที่จังฟูจะไม่คิดถึงแม่ จนกระทั่งเมื่อจังฟูอายุได้สิบกว่าปี หลังจากที่ค้นหาของใช้ประจำตัวของแม่มานาน แต่ก็หาไม่ได้ เพราะหลังจากแม่ตาย ข้าวของก็สูญหายกระจัดกระจายไปหมด วันหนึ่ง เมือฟ้าดลบันดาลเพราะสงสารจังฟู ทำให้ท่านได้ค้นพบพัดเก่า ๆ อันหนึ่งที่แม่เคยใช้อยู่เสมอ จังฟูน้ำตาไหลพราก ก้มลงกราบพัดอันนั้นอย่างเทิดทูนบูชา จากวันนั้นเป็นต้นมา ท่านตั้งพัดอันนั้นไว้ตรงหน้าบนโต๊ะเขียนหนังสือ แสดงความมุ่งมั่นต่อหน้าพัดซึ่งท่านถือเป็นสัญลักษณ์ของแม่ว่า "จะตั้งใจศึกษา จะเป็นคนดี เชิดชูเกียรติคุณของแม่ให้ได้" เมื่อเติบใหญ่ท่านได้รับราชการมีตำแหน่งสำคัญเป็นถึงราชเลขาฯ  ในสมัยหนันเป่ยเฉา

                           ตำนานกตัญญู

                          9. องุ่นกตัญญู

กตัญญูเมื่อพ่อแม่ยังมีชีวิตอยู่
ดีกว่าเซ่นไหว้มากมายเมื่อท่านตายแล้ว

        เฉินสูต๋า ราชเลขาฯ อีกคนหนึ่ง ในสมัยราชวงศ์ถัง ที่มีความกตัญญูต่อแม่เป็นเลิศ จนเป็นที่เชิดชูกล่าวขวัญสืบมา วันหนึ่ง แม่ของท่านล้มป่วยลงมีอาการร้อนในกระหายน้ำ อยากกินองุ่นสดเหลือเกิน เฉินสูต๋า แม้จะมีตำแหน่งใหญ่โต แต่ก็หาซื้อองุ่นไม่ได้เลย ในสมัยนั้น ภาคพื้นส่วนกลางของประเทศจีนยังไม่มีการเพาะปลูกองุ่น จนกระทั่งมาถึงสมัยราชวงศ์ฮั่น ขุนนางจังเชียน เป็นทูตไแเจริญสัมพันธไมตรีตามหัวเมืองแถบธิเบต จึงได้นำองุ่นกลับมาแพร่พันธุ์เฉินสูต๋า คร่ำเครียดกับการหาองุ่นอยู่นานวัน  จนกระทั่งวันหนึ่ง บ้านเมืองทางชายแดนได้นำเครื่องบรรณาการมาถวายฮ่องเต้ ในจำนวนสิ่งของเหล่านั้นมี
ผลองุ่นสดอยู่ด้วย จะด้วยเหตุบังเอิญหรืออย่างไร ฮ่องเต้โปรดพระราชทานอนุญาตให้เฉินสูต๋า ลองชิมองุ่นดู  เฉินสูต๋าน้ำตาคลอมือไม้สั่นไม่กล้าหยิบ ฮ่องเต้จึงถามว่ามีเหตุอะไร เมื่อเฉินสูต๋าได้กราบบังคมทูลให้ทราบแล้ว พระองค์ทรงชื่นชมมากจึงยกองุ่นทั้งกระเช้าให้ อีกทั้งให้แพรพรรณอีกหลายสิบพับเป็นรางวัลกตัญญู แม่ของเฉินสูต๋าชื่นใจที่ได้กินองุ่น อาการป่วยไข้ก็หายไปในไม่ช้า

                          ตำนานกตัญญู
 
                     10. ม่านเมฆมิอาจกั้น

พ่อแม่รักลูกเหมือนสายน้ำ
ไม่ว่าลูกจะอยู่แห่งหนใด
จะชั่วดี มี จน อย่างไร
ไม่ว่าลูกจะเป็นหรือตาย
สายน้ำแห่งความรัก
ไม่เคยตัดขาด เหือดหาย

        ตี๋หยินเจี๋ย  เป็นขุนนางผู้ใหญ่ที่ใคร ๆ ยกย่องชมเชย ท่านสร้างฐานะขึ้นจากความยากจน เมื่อเป็นขุนนางก็ใจซื่อมือสะอาด ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความโอบอ้อมอารีต่อบริวารคนรอบข้าง วันหนึ่งขันนางผู้น้อยภายใต้บังคับบัญชาของท่าน มีอาการเศร้าซึม เพราะได้รับคำสั่งไปตรวจราชการชายแดน ตี็เหยินเจี๋ยจึงถามาเหตุก็ได้ความวว่า แม่ของเขากำลังเจ็บป่วยจะต้องอยู่ดูแลรับใช้ ไม่อยากจากไปไกล ตี๋เหยินเจี๋ย รู้สึกเห็นใจมากเพราะนึกถึงหัวอกเดียวกัน จึงรีบทำหนังสือถวายต่อฮ่องเต้ ขอให้ส่งผู้อื่นไปแทน เพื่อให้ลูกกตัญญูได้อยู่ใกล้ชิดแม่  วันหนึ่ง เมื่อตี๋เหยินเจี๋ยออกตรวจราชการแผ่นดินมาถึงเทือกเขาไท่หังซัน ขณะที่ยืนอยู่บนยอดเขาสูงเทียมฟ้า ท่านก้มลงมองดูเมฆที่แผ่กระจายอยู่เบื้องล่าง เงียบงันอยู่นาน แล้วจึงหันกลับมากล่าวกับผู้ติดตามว่า "ขณะนี้มารดาของเราก็เฝ้ารอลูกกลับบ้านภายใต้ม่านเมฆนี้เช่นกัน"                     

                           ตำนานกตัญญู   

                     14. ธงชัยเกียรติประวัติ

ปลูกถั่วย่อมได้ถั่ว             ปลูกงาย่อมได้งา
ลูกตัญญู                       ย่อมได้ลูกกตัญญู
การกระทำของเรา
จะเป็นตัวอย่างของลูกหลานสืบไป

        เฉินคั่ง  เป็นลูกกตัญญูสมัยราชวงศ์ซ้อง ท่านอ่อนน้อมต่อพ่อแม่เป็นที่สุด ทำทุกอย่างเพื่อให้พ่อแม่มีความสุขสบายใจ เมื่อพ่อแม่ป่วยไข้ก็จัดการต้มยาเอง ยกมาให้ดื่มเอง เฝ้าดูแลรับใช้อยู่ไม่ห่าง ทั้งกลางวันกลางคืน เมื่อพ่อแม่ท่านสิ้นชีวิตไป ท่านเศร้าโศกเสียใจ อาลัยรักจนแทบจะตายตามก็ว่าได้  ความกตัญญูของเฉินคั่งเป็นแบบอย่างดีงามของคนในสมัยนั้น และลูกหลานของท่านเองสืบต่อมา ครอบครัวตระกูลใหญ่ของท่านจึงอบอุ่นด้วยพ่อแม่เมตตา ลูกหลานกตัญญูเชื่อฟัง  พี่น้องเคารพปรองดองกัน ทั้งสามีภรรยาเขยสะใภ้น้อยใหญ่ ต่างอยู่ร่วมกันด้วยความสมัครสมานสันติสุขในบ้านเดียวกัน พร้อมกันถึงห้ารุ่นห้าชั่วคน จนฮ่องเต้ต้องพระราชทานธงชัยเกียรติประวัติมาประดับไว้ที่หน้าประตูใหญ่ว่า "ประตูกตัญญูสกุลเฉิน" 

                           15. สะพานลั่วหยังความหวังของแม่

การตอบแทนพระคุณพ่อแม่
ใช่แต่จะเลี้ยงดูกายสังขาร
ยังต้องสร้างบุญหนุนส่งท่าน
ให้ท่านสมใจในกุศลเจตนา ฯลฯ

        ไซ่เซียง   เป็นข้าหลวงใหญ่ผู้มีชื่อเสียงมากในสมัยราชวงศ์ซ้อง ท่านเป็นลูกกตัญญูตั้งแต่เกิดทีเดียว เพราะมารดาได้ตั้งปณิธานจะให้ลูกเกิดมาสร้างสะพานใหญ่ข้ามแม่น้ำลั่วหยังตรงช่วงเมืองเฉวียนโจว เพื่อลดอุบัติเหตุแก่ผู้คนที่ต้องข้ามฟากด้วยเรือแพ ไซ่เซียงมุ่งหวังจะให้แม่สมหวังในปณิธานให้ได้จึงตั้งใจเล่าเรียนตั้งแต่เยาว์วัยจนสอบได้เป็นนักศึกษาหลวง  แล้วเลื่อนตำแหน่งมาเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดเมืองเฉวียนโจว  ไซ่เซียงก็เตรียมการสร้างสะพานใหญ่ทันที ในสมัยนั้นการสร้างสะพานข้ามแม่น้ำใหญ่ไม่ใช่ของง่ายเลย   ไซ่เซียงทุ่มเทเงินทองสมบัติทุกชิ้น ทุ่มเทเวลาทั้งกลางวันกลางคืน ทุ่มเททั้งชีวิตจิตใจ คร่ำเครียดเหนื่อยนักเป็นปี จนกระทั่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ซาบซึ้งในความกตัญญู  พระโพธิสัตว์กวนอิม พระองค์แปดเซียน และพระองค์อื่น ๆ ได้โปรดดลบันดาลช่วยงานสร้างสะพานจนเสร็จ ได้ใช้เป็นสาธารณประโยชน์มาจนปัจจุบัน  (อ่านรายละเอียดความเป็นมาได้จาก "ใครกำหนด" ชุดที่ 5)

                           ตำนานกตัญญู   

                   18.  พี่น้องช่วยกันกตัญญู

กตัญญุตา             มหากุศล             ผลบุญใหญ่
ตกน้ำไม่ไหล         ไฟไม่ไหม้            ภัยไม่ต้อง
คุณพระเจ้า            เฝ้ารักษา            พาประคอง
อีกปกป้อง            ผองภัย               ไม่แผ้วพาน

        ในสมัยราชวงศ์เอี๋ยนอีกเช่นกัน สองพี่น้อง อุ๋นจง อุ๋นเซี่ยว  ได้รับการยกย่องว่าเป็นลูกกตัญญู เมื่อแม่เจ็บป่วย ลูกทั้งสองช่วยกันดูแลทุกอย่างทั้งกลางวันกลางคืนไม่เคยว่างเว้น  จนกระทั่งแม่ตายก็ยังติดตามปลูกเพิงนอนเฝ้าอยู่ข้างหลุมฝังศพอีกสามปี  ไม่นานต่อมาพ่อก็ล้มป่วยด้วยโรคร้าย สองพี่น้องเที่ยวดั้นด้นค้นหายาวิเศษ หมอดีมีฝีมือไปทั่ว ทุ่มเทเงินทองชีวิตร่างกายเท่าไรไม่ว่า แต่พ่อก็หาหายไม่  สองพี่น้องเสียใจยิ่งนัก ช่วยกันต่อรถเข็นขึ้นคันหนึ่งให้พ่อนอน  แล้วเข็นพ่อไปไหว้พระตามสถานที่ต่าง ๆ เมื่อหมอช่วยไม่ได้ นี่จึงเป็นวิธีสุดท้าย  วันหนึ่งเมื่อเข็นพ่อมาถึงเทือกเขาลูกหนึ่ง ด้วยความศรัทธาภาวนาให้พ่อหาย ทันใดนั้นก็ปรากฏพระสงฆ์แก่ ๆ รูปหนึ่งขึ้นตรงหน้า ท่านเมตตาให้ยาพ่อกินสองเม็ด  รวดเร็วอะไรปานนั้น พระรูปนั้นยังไม่ทันจะพ้นไปไกล พ่อก็หายป่วยดังปลอดทิ้งทันที นี่คือผลจากความกตัญญู

                            19.  ว่าที่ลูกสะใภ้ให้สติ

อกเขา             และอกเรา             ให้เข้าใจ
เป็นสะใภ้          เห็นใจแท้             แม่สามี
ท่านรักลูก        เฝ้าปลูกฝัง            จนวันนี้
สะใภ้ดี            แม่สามี                 สิแม่ตัว

        หลิวหลัน  เป็นเด็กหญิงอายุสิบสองปี  ในสมัยราชวงศ์หมิง เธอถูกซื้อไปเป็นลูกสะใภ้เด็ก เพื่อรับใช้แม่ของว่าที่สามีตั้งแต่เล็ก  (ประเพณีจีนโบราณชอบจะซื้อเด็กผู้หญิงเล็ก ๆ ทาเลี้ยงดูคู่กับลูกชายของตน  เมื่อทั้งสองโตขึ้นจนวันและโอกาสสมควรก็จะให้แต่งงานกัน)  ว่าที่แม่สามีเป็นคนปากร้าย ชอบด่าว่าแม่สามีของตนเสมอ และมักจะแช่งว่า "แก่แล้วไม่รู้จักตายเสียที"  คืนหนึ่งกลางดึก  เด็กหญิงหลิวหลันนอนไม่หลับ เธอเข้าไปคุกเข่าร้องไห้อยู่หน้าเตียงว่าที่แม่สามีจนนางตกใจตื่นถามว่า เกิดอะไรขึ้น  หลิวหลันตอบว่า "หนูเห็นว่าแม่ด่าย่าอยู่ทุกวัน หนูหวั่นใจว่าสักวันหนึ่ง ถ้านิสัยใจคอของหนูเปลี่ยนไป เกลียดแม่เหมือนอย่างที่แม่เกลียดย่า  แล้วหนูจะทำอย่างไร"  ว่าที่แม่สามีได้ยินเด็กหญิงหลิวหลันซึ่งเป็นว่าที่ลูกสะใภ้ตัวน้อย ๆ พูดเช่นนี้ก็สำนึกได้ นางน้ำตาคลอ พยุงว่าที่ลูกสะใภ้ตัวน้อยลุกขึ้นโอบกอดขอบใจที่เธอให้สติ  จากนั้นเป็นต้นมา ครอบครัวตระกูลหยังบ้านนี้ก็สงบสุข ไม่มีเสียงด่าทอกระทบกระเทียบอีกเลย 

                      20.  สู้ตายไว้ลายบิดา

ลูกเป็นผู้สืบสกุล
ลูกเป็นผู้สืบต่อกิจการงาน
ลูกเป็นผู้สืบต่ออุดมการณ์ฯ
ลูกเป็นผู้เชิดชูคุณความดีของบิดามารดา

        ปลายราชวงศ์หมิง นายทหารผุ้รักษาการเมืองเต้าโจว มีธิดาสาว ชื่อว่า เสิ่นอวิ๋นอิง เธอฉลาดปราดเปรื่อง และได้ร่ำเรียนวิทยายุทธจากบิดามาเป็นอย่างดี  ในปีรัชสมันฉงเจิน ขอนโจรจางเซี่ยนจง ฮึกเหิมยกกองโจรใหญ่มาล้อมเมืองเต้าโจวไว้ บิดาของเธอยกทัพออกขับไล่ แต่น้ำน้อยย่อมแพ้ไฟ จึงถูกฆ่าตายในสนามรบ  อวิ๋นอิงเพิ่งอายุได้สิบเ็จ็ดปี  เธอขึ้นไปยืนตระหง่านบนกำแพงเมืองประกาศก้องทันทีว่า "แม้ข้าจะเป็นหญิง แต่เพื่อจะรักษาเมืองไว้ให้สมใจบิดา ข้าจะสู้ตายกับโจรผู้ร้าย  ขอให้ทหารและชาวเมืองพร้อมใจกันขับไล่ศัตรู เพื่อความอยู่รอดของบ้านเมืองและลูกเมียตน"  พอขาดคำเสียงไชโยโห้ร้องก็ดังก้องเมือง ทั้งทหารและชาวเมืองกรูกันออกจากประตูเมืองพร้อมจะสู้ตาย กองโจรผู้ขึ้นชื่อว่าผู้ชนะสิบทิศแตกพ่ายในครั้งนี้ เสร็จศึกแล้ว อวิ๋นอิงกอดศพบิดาร่ำไห้อยู่กลางสนามรบ   ทหารและชาวเมืองก็พากันน้ำตาไหลสะอื้นไห้ไปด้วยกัน ทั้งเมืองพร้อมใจกันไว้ทุกข์ให้บิดาของเธอ  ฮ่องเต้โปรดแต่งตั้งให้บิดาของเธอเป็นรองผู้บัญชาการฯ ให้เธอเป็นแม่ทัพกองกำลังกวาดล้างฯ รักษาเมืองเต้าโจวแทนบิดาสืบไป ต่อมาชาวเมืองยังได้สร้างอนุสาวรีย์อวิ๋นอิงไว้ เพื่อเชิดชูเกียรติคุณความกล้าหาญกตัญญูของเธอ