ตอนที่ 12
ปากทางตำหนักเจิ้นหยาง
สอบย้อนทางสุขสมใจ
แปดลม (อารมณ์) ไม่หวั่นไหว
จึงผ่านได้เจดีย์ยุคขาว
อู้เอวี๋ยน : เฮ้อ น่าเสียดาย บำเพ็ญมาหลายสิบปี พังทลายในวันเดียว น่าเสียดาย
ยี่สิบปีเพียรธรรมมารักษาศีลบัญญัติ
ถูกผิดรู้ชัดระมัดระวังทางตันล่อแหลม
แต่เข้าไม่ถึงซึ่งจิตตัวแท้จึงแพ้ตน
ทดสอบจึงเห็นเป็นจริงเท็จอยู่สู่สองฝั่งทาง
(เนี่ยนไจ้ซิวเต้าโส่วเจี้ยกุย หลินเอวียนหลวี่ป๋อเปี้ยนซื่อเฟย
เอว้ยซื่อเปิ่นซินสิงเค่อจี่ อี้เจาเข่าเอี้ยนเฟินเจินเอว้ย)
เทพกร : สอบขัดฝืนผ่านได้ง่าย สอบราบรื่นผ่านได้ยาก คนเมื่อสมใจได้ปลื้ม จะลืมตัวตกต่ำได้ง่าย พวกเขากว่าจะผ่านด่านข้างหน้ามาได้ยากเย็น ต้องมาเสียรู้สิ่งยั่วยวนในห้องรื่นใจเสียนี่ ศิลาจารึกใส(โท่วหมิงเปย) คงเก็บภาพไว้หมดแล้ว จะออกจากด่านนี้ไปได้ยาก จึงกล่าวว่า "ผู้บำเพ็ญ การเอาชนะตนเอง เป็นสิ่งยากที่สุด" เมื่อจิตญาณยังไม่เข้าสู่ภาวะสมบูรณ์ ยังไม่ฟูฟื้นคืนภาวะเดิมที ความเคยชินไม่ดีเริงหลง ยังคงแฝงอยู่ภายใน ได้โอกาสเมื่อไร ก็จะสำแดงทันที จึงต้องรู้ "หยุด" จงอย่าได้ "พลาดเท้าไป แค้นใจชั่วกาล ันหลังอีกที ร้อยปีชีพกาย" (อี้ซือจู๋เฉิงเซียนกู่เฮิ่น ไจ้ฮุยโถวอี๋ไป่เหนียนเซิน) ศาสนาพุทธ ว่า"ไม่กลัวความคิดเกิด กลัวแต่รู้ตัวช้า" (ปู้ฮ่วนเนี่ยนฉี่ เอว๋ยฮ่วนเจวี๋ยฉือ) ศาสนาเต๋า ว่า"อยู่กับธรรมชาติ สงบกับธรรมชาติ" (ตอบรับปกติ สงบปกติ) (ฉังอิ้งฉังจิ้ง) เป็นข้อเตือนใจของผู้บำเพ็ญ พระอาจารย์ว่า : "สามโลกสำคัญที่ใจ หมื่นธรรมสำคัญที่ญาณขันธ์" (ซันเจี้ยเอว๋ยซิน อวั้นฝ่าเอว๋ยซื่อ) "หนึ่งความคิดเกิด ขุ่น - ใส จม - ลอยเกิด"(อี๋เนี่ยนจือเจียน ซิงจั๋วเซิงเจี้ยง) จึงอย่าได้ไหลตามกระแส ดังนั้น ผู้บำเพ็ญเผชิญเรื่องใด ไม่อาจระวังใจ ไม่ปลงละสรรพสิ่ง ไม่อาจเข้าถึงความเป็นจริง ก็มักจะไหลตามกระแสอย่างนี้
อู้เอวี๋ยน : เมื่อทัศนาห้องอื่น ๆ ต่อไปความอนาถใจก็เป็นเช่นกัน อย่างเช่นในหอนางโลม หญิงงามมากมายยั่วเย้าเอาใจให้ลุ่มหลงเคลิบเคลิ้มญาณเดิมที่เคยบำเพ็ญมา ใจไม่เข้มแข็งพอ จึงต่างเผยโฉมหน้าเดิม คลุกเคล้าอยู่ในหลุมพรางของสุรานารีกันเต็มที่อย่างมัวเมาไม่รู้ตัว แต่ก็มีบ้างที่นั่งสะกดใจจนเหงื่อท่วม บ้างก็อึกอัดฮึดฮัดต่อสภาพที่จำต้องเข้ามารับการทดสอบ
เทพกร : วิถีธรรมปรกโปรดยุคสุดท้าย โลกีย์วิสัยฝังลึก หากแรงไฟสุขุมของการบำเพ็ญไม่คงที่ จะวูบวาบไปตามสภาพดังนี้ คนอีกพวกหนึ่ง มุ่งมั่น ทุ่มเทบำเพ็ญ อยู่ ๆ บุญพาวาสนาช่วย ร่ำรวยก้องเกียรติ อย่างนี้ก็มี ที่หลงตนลืมตัว กลับไปมั่วโลกีย์ มั่วแสงสีจนต้องตกไปก็มี
อู้เอวี๋ยน : คิดว่าการ สอบฝืนทวน(นี่เข่า) ดีกว่า สอบราบรื่น(ซุ่นเข่า) เพราะทำให้เรารู้ตัวมากกว่า สอบฝืนทวน แม้จะต้องฝืนใจรับ แต่ได้เพิ่มความอดทน เพิ่มประสบการณ์สร้างสรรค์ให้ สอบราบรื่น มีแต่จะทำให้หลงใหลได้ปลื้ม ลืมตัว กว่าจะตื่นใจก็สายเกินแก้เสียแล้ว